Бу јуукта «Алтын-Туу» издательство ады-чуузы јарлу алтай Эл бичиичи, ӱлгерчи Аржан Ойынчинович Адаровтыҥ чӱмдегениниҥ толо јуунтызыныҥ 4-чи бичигин кепке базып чыгарды. Ого «Ӧлӱмниҥ чаҥкыр кужы» деп тӱӱкилик роман кирген. Бу бичикти автор 1988-1990 јылдарда бичиген ле баштапкы катап 1993 јылда кепке базып чыгарган. Романныҥ тӧзӧлгӧзине тӱӱкиниҥ ле архивтердиҥ јетирӱлери салынган, анайда ок бичиичи алтай калыктыҥ ла јерлеш улустыҥ јӱрӱмине келишкен кату ченелтелерди база кӧргӱскен.
Романныҥ тӧс геройы Эрел Миронович Яприн, бойыныҥ ӧйинде комсомолдыҥ, партияныҥ обкомыныҥ каруулу ишчизи, је коп-сайакка алдырып, 1936 јылда репрессияныҥ толкузына алдырган. 15 јылдыҥ туркунына Красноярскта, Колымада, Магаданда отурган, сӱрекей кыйынду, шыралу јӱрӱм јӱрген. Калганчы јылдарын Чаҥкырлу деп турлуда ӧткӱрип, эс-санаазында салымыныҥ кату јолдорын кажы ла катап јаҥыдаҥ ӧдӧт. оныҥ сӱнезин аларга чаҥкыр куш келер деп сакып јӱрет.